مجازات تبعی در قانون مجازات اسلامی
این مجازات به تبع مجازات اصلی به حکم قانون بر محکوم علیه بار می شود و چون اعمال آن قهری است، نیازی به ذکر در حکم دادگاه ندارد. شرایط شمول مجازات تبعی به یک جرم به شرح ذیل است:
1- مجازات تبعی فقط در جرایم عمدی اعمال می‌شود، برخلاف مجازات تکمیلی که در همه جرایم خواه عمدی و غیرعمدی اعمال می شود.
2- مجازات تبعی پس از اجرای مجازات اصلی یا شمول مرور زمان بر آن، به مرحله اجرا گذاشته می شود. گرچه مجازات تبعی اصولاً باید زمانی اعمال شود که مجازات اصلی اجرا شده باشد، اما مقنن از این قاعده پیروی نکرده است و اگر به هر علت مجازات اصلی اجرا نشود، مجازات تبعی اجرا می‌شود. یعنی مجازات تبعی به محکومیت تعلق می گیرد نه به اجرا.
3- هرچند مجازات تبعی فقط در جرایم عمدی به حکم قانون اعمال می‌شود اما همه جرایم عمدی را شامل نمی گردد، بلکه فقط منحصر به مواردی است که در ماده ۲۵ تصریح شده است. این موارد و مواعد آن به شرح ذیل است:
الف) محکومیت به مجازات های سالب حیات و حبس ابد. مدت محرومیت هفت سال از تاریخ توقف حکم اصلی
ب) در محکومیت به قطع عضو، قصاص عضو در صورتیکه دیه جنایت وارد شده بیش از نصف دیه مجنی علیه باشد، نفی بلد و حبس درجه یک تا چهار، مدت محرومیت سه سال خواهد بود.
پ) محکومیت به شلاق حدی، قصاص عضو در صورتیکه دیه جنایت وارد شده نصف دیه مجنی علیه یا کمتر از آن باشد و حبس درجه 5، به مدت دو سال محرومیت از حقوق اجتماعی را به دنبال دارد.
اعاده حیثیت یعنی بازگشت قهری حقوق اجتماعی محکوم  علیه پس از انقضاء مواعد قانونی، به رغم این قاعده کلی که پس از گذشت مواعد قانونی از محکوم علیه اعاده حیثیت می شود و آثار تبعی محکومیت زایل می‌شود، اما در برخی موارد، محرومیت از حقوق اجتماعی دائمی است.